“10 ปีก็เลิกกันไปเอง” พระราชดำรัสรัชกาลที่ 5 ถึงกรณีสมเด็จเจ้าฟ้าจักรพงษ์สมรสหม่อมคัทริน

“10 ปีก็เลิกกันไปเอง” พระราชดำรัสรัชกาลที่ 5 ถึงกรณีสมเด็จเจ้าฟ้าจักรพงษ์สมรสหม่อมคัทริน

เป็นที่ทราบกันดีว่า เมื่อสมเด็จฯ เจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ เสด็จกลับคืนสยาม ภายหลังทรงสำเร็จการศึกษาที่ประเทศรัสเซียแล้วนั้น พระองค์ได้ทรงพา “หม่อมคัทริน” พระภรรยาชาวรัสเซียกลับมาด้วยใน พ.ศ. 2449

ตอนแรกเจ้าฟ้าจักรพงษ์ฯ เสด็จกลับสยามเพียงพระองค์เดียว ส่วนหม่อมคัทรินอาศัยอยู่ที่สิงคโปร์ระยะหนึ่งก่อน แล้วจากนั้นจึงเดินทางสู่สยาม

ปรากฏว่าเริ่มมีการรับรู้ว่าเจ้าฟ้าจักรพงษ์ฯ ทรงสมรสกับพระภรรยาชาวรัสเซียแล้ว หนึ่งในนั้นคือ สมเด็จฯ กรมพระยาเทวะวงศ์วโรปการ เสนาบดีกระทรวงต่างประเทศ ซึ่งทรงมีศักดิ์เป็นลุงของเจ้าฟ้าจักรพงษ์ฯ

กรมพระยาเทวะวงศ์วโรปการจึงทูลให้เจ้าฟ้าจักรพงษ์ฯ ทรงส่งหม่อมคัทรินกลับไปเสีย ไม่ว่าจะต้องเสียเงินเท่าไหร่ก็ตาม 

แต่สุดท้ายเจ้าฟ้าจักรพงษ์ฯ ทรงปฏิเสธ และถึงขั้นจะปลิดชีพพระองค์เอง ดังที่หม่อมเจ้าพูนพิศมัย ดิศกุล ทรงบันทึกว่า

“หม่อมก็จะยอมกลับถ้าจะให้ไปจริง ๆ แต่จะไปไม่ถึงเมืองเพราะอาย ถ้าออกไปถึงปากน้ำเมื่อไร ก็จะโดดน้ำตายเสีย และพระองค์ท่านก็ตกลงพระทัยว่าจะโดดน้ำด้วย”

กระทั่งวันหนึ่ง เจ้าฟ้าจักรพงษ์ฯ เสด็จไปเข้าเฝ้าสมเด็จพระนางเจ้าเสาวภาผ่องศรี พระบรมราชินีนาถ พระราชมารดา พระองค์ทรงมีพระราชดำรัสว่า “เด็จลุงวิ่งรีบร้อนมาบอกแม่ว่าลูกคนเล็กพาเมียแหม่มมาด้วย” พระองค์จึงทรงตอบว่า “ลูกของแม่ไม่เป็น!”

เจ้าฟ้าจักรพงษ์ฯ ก็ทรงนิ่ง แล้วเสด็จกลับวัง 

สมเด็จพระนางเจ้าเสาวภาผ่องศรี ไม่ทรงเชื่อเรื่องดังกล่าว กระทั่งได้ทราบความจากรัชกาลที่ 5 ที่ทรงมีพระราชดำรัสว่า “จริง” จึงทำให้สมเด็จพระนางเจ้าเสาวภาผ่องศรีทรงโทมนัสยิ่ง

ขณะที่รัชกาลที่ 5 นั้น ทรงมีพระราชดำริว่า “นิ่งเฉยทำไม่รู้เสียแล้วก็จืดไปเอง” แล้วมีรับสั่งเรียกกรมพระยาเทวะวงศ์วโรปการ และสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ เสด็จเข้าไปเฝ้า จากนั้นทรงมีพระราชดำรัสกำชับว่า

“เธอทั้งสามคนนับเป็นผู้หลักผู้ใหญ่ อย่าไปรับรู้เห็นด้วยในเรื่องนี้ ฉันคิดว่าไม่ไปถึงไหน อย่างมากเพียง 10 ปีก็เลิกกันไปเอง!”

ทว่าจนถึง พ.ศ. 2462 เจ้าฟ้าจักรพงษ์ฯ ก็ทรงหย่าขาดกับหม่อมคัทริน นับเป็นเวลาประมาณ 13 ปี

หม่อมเจ้าพูนพิศมัย ทรงบันทึกว่า “น่าประหลาดที่พระราชดำรัสนี้เป็นจริงราวกับทรงสาปสรรไว้”

“ฉันคิดว่าไม่ไปถึงไหน อย่างมากเพียง 10 ปีก็เลิกกันไปเอง!”

อ่านเพิ่มเติม :

• “หม่อมเจ้าหญิงชวลิตโอภาศ” ผู้ครองพระทัย “เจ้าฟ้าจักรพงษ์ฯ” แทนหม่อมคัทริน
• “พระองค์เจ้าจุลจักรพงษ์” พระราชนัดดาในรัชกาลที่ 5 แรกประสูติทรงมีพระยศชั้นใด?
• พระราชโอรสรัชกาลที่ 5 พระองค์ใด ทรงเลือกคู่ครองได้ถูกใจพระมารดา

สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่

อ้างอิง :

พูนพิศมัย ดิศกุล, หม่อมเจ้า. พระราชวงศ์จักรี สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 6 (สิ่งที่ข้าพเจ้าพบเห็น สมัยรัชกาลที่ 6). พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ : มติชน, 2564.

เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 29 พฤศจิกายน 2567

อ่านข่าวต้นฉบับได้ที่ : “10 ปีก็เลิกกันไปเอง” พระราชดำรัสรัชกาลที่ 5 ถึงกรณีสมเด็จเจ้าฟ้าจักรพงษ์สมรสหม่อมคัทริน

ติดตามข่าวล่าสุดได้ทุกวัน ที่นี่

– Website : https://www.silpa-mag.com

2024-11-29T05:12:59Z